Cách bán khống cổ phiếu khi thị trường giảm giá
topdanhgiasan.com – Bán khống cổ phiếu là bán một cổ phiếu đã vay với dự tính mua lại chính cổ phiếu đó với giá thấp hơn trong tương lai và bỏ túi khoản chênh lệch. Bán khống là một hoạt động thông thường trong kế hoạch của một trader chủ động vì nó mang lại cho các trader khả năng thu lợi từ thị trường tăng giá và thị trường giảm giá. Bài viết này sử dụng các ví dụ để giải thích bán khống là gì, tại sao nó lại quan trọng và liệt kê những yếu tố quan trọng hàng đầu cần xem xét khi bán khống cổ phiếu.
Bán khống là gì và tại sao lại bán khống?
Bán khống là quá trình vay mượn cổ phiếu thông qua sàn môi giới và bán cổ phiếu đó với giá thị trường hiện tại rồi sau đó mua lại cổ phiếu với giá thấp hơn để trả lại cổ phiếu cho sàn môi giới.
Tại sao lại bán khống cổ phiếu? Có thể trả lời câu hỏi này dưới nhiều cấp độ khác nhau nhưng nói chung, bán khống cổ phiếu thể hiện cơ hội giao dịch trên sự sụt giảm của giá cổ phiếu.
Đối với một số người, bán khống có vẻ khá phi đạo đức vì về cơ bản khi làm vậy trader có quan điểm giá cổ phiếu của công ty sẽ giảm và sự sụt giá nghiêm trọng có thể dẫn đến tình trạng ngừng hoạt động trên quy mô lớn làm ảnh hưởng đến nhiều hộ gia đình trong quá trình này. Đối với những người khác, điều này thể hiện cơ hội để đầu cơ vào những cổ phiếu được định giá quá cao hay thu lợi từ hoạt động bán trên quy mô lớn cổ phiếu của các công ty không đứng đắn.
Ngày nay, ngoài các trader cá nhân, còn có các quỹ đầu cơ lâu năm tập trung vào bán khống các công ty khác nhau. Một số nhà bán khống đưa ra nghiên cứu về các công ty được cho là đã báo cáo các số liệu gây hiểu nhầm trong báo cáo tài chính hoặc các công ty có đầy đủ bằng chứng về các hoạt động kinh doanh tham nhũng.
Trước khi đi sâu vào thế giới bán khống, bạn nên xem lại kiến thức cơ bản về thị trường chứng khoán.
Bán khống cổ phiếu liên quan đến những nội dung gì?
Phần này sẽ phân biệt giữa bán khống cổ phiếu trên thị trường cơ sở (không có đòn bẩy) và bán khống (bán hoặc mua một vị thế bán) thông qua một sàn môi giới cung cấp đòn bẩy.
Cách tiếp cận truyền thống đã được trình bày ở trên, trong đó người bán khống vay cổ phiếu từ một sàn môi giới, bán cổ phiếu và sau đó mua lại cổ phiếu với giá chiết khấu để trả lại cho sàn môi giới.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của giao dịch đòn bẩy đã đơn giản hóa quá trình này đến mức bán khống cổ phiếu chỉ đơn giản là việc nhấp vào nút ‘bán’ cho cổ phiếu mong muốn trên nền tảng trực tuyến.
Bán khống cổ phiếu theo cách này bao gồm:
1. Một sàn môi giới hợp pháp: Điều quan trọng là phải giao dịch với một sàn môi giới hợp pháp cung cấp ít hoặc không cung cấp đòn bẩy.
2. Tính thanh khoản/nguồn vay: Để bán khống một cổ phiếu, sàn môi giới phải có đủ nguồn vay. Nguồn vay chỉ việc có một nhóm các nhà cung cấp thanh khoản sẵn sàng cho sàn môi giới vay các cổ phiếu cần thiết để đáp ứng các yêu cầu phòng vệ rủi ro nội bộ của họ. Trong trường hợp không có nguồn vay, các sàn môi giới không thể tạo điều kiện cho bán khống nữa và sẽ vô hiệu hóa chức năng bán khống cho đến khi có đủ nguồn vay trở lại thị trường. Các cổ phiếu có tính thanh khoản cao hơn có xu hướng cung cấp nguồn vay nhiều hơn các cổ phiếu kém thanh khoản.
3. Đặt ra các thông số rủi ro: Khi có đủ khoản vay, hãy thực hiện các phân tích cần thiết, đặt các điểm cắt lỗ và giới hạn lợi nhuận rồi nhấn nút ‘bán’ trên nền tảng trực tuyến.
Cách bán khống một cổ phiếu
Bán khống cổ phiếu gồm các bước sau:
1. Chọn thị trường mong muốn
2. Xác nhận thị trường có xu hướng giảm
3. Xác định trước điểm cắt lỗ và giới hạn lợi nhuận (tỷ lệ rủi ro trên lợi nhuận)
4. Bắt đầu giao dịch bán khống
5. Giao dịch hoàn tất khi chạm đến điểm cắt lỗ hoặc giới hạn lợi nhuận.
Các trader có thể sử dụng đường trung bình động 200 ngày hoặc sử dụng các đường xu hướng để đánh giá xem cổ phiếu có đang đi theo xu hướng nhất định hay không.
Quy trình bán khống sẽ trở nên rõ ràng hơn qua một ví dụ với số liệu thực tế dưới đây.
Ví dụ về bán khống
Giả sử một người bán khống muốn bán 10 cổ phiếu của Apple Inc vì anh ta tin rằng giá cổ phiếu sẽ giảm trong tương lai gần. Nếu giá của Apple là 20 đô la và yêu cầu ký quỹ là 50%, điều đó có nghĩa là các trader sẽ được quyền kiểm soát số cổ phiếu Apple với trị giá 200 đô la (20 đô la x 10 cổ phiếu) trong khi chỉ đặt 1.000 đô la (200 đô la x 0,5) làm tiền ký quỹ.
Người bán khống đặt mục tiêu ở mức giá 17 đô la và dừng ở mức 21 đô la để thiết lập tỷ lệ rủi ro trên lợi nhuận là 1: 3. Nếu giá chạm tới mục tiêu, người bán khống có thể kiếm được gần 300 đô la (30 đô la x 10 cổ phiếu) chưa tính các khoản phí tài chính và hoa hồng.
Giá trị giao dịch danh nghĩa = 2.000$
Ký quỹ = 50% (1.000$)
Khoản lợi nhuận sau khi chốt lời = 300$ (30$ x 10 cổ phiếu)
Khoản lỗ có thể xảy ra: 100$ (10$ x 10 cổ phiếu)
Ví dụ này đưa ra một kịch bản lý tưởng nhưng thị trường tài chính thường không thể đoán trước và không chuyển động một cách chắc chắn như được trình bày ở đây. Chính vì lý do này mà các trader nên áp dụng các phương pháp quản lý rủi ro hợp lý ngay từ đầu.
Các rủi ro khi bán khống cổ phiếu
Khi học cách bán khống cổ phiếu, cần ghi nhớ một số điều quan trọng dưới đây:
• Khả năng thua lỗ không giới hạn: về mặt lý thuyết, các vị thế bán không có điểm cắt lỗ có khả năng thua lỗ không giới hạn. Không có giới hạn nào cho mức tăng của giá cổ phiếu, điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của điểm cắt lỗ.
• Bán non – Bán non xảy ra khi các trader bán khống thấy giá tăng lên (trái với những gì dự kiến) dẫn đến khả năng thua lỗ, cuối cùng họ buộc phải mua lại cổ phiếu (đóng giao dịch) với giá cao hơn và bị lỗ. Giá cổ phiếu sẽ có thêm động lực đi lên nếu càng nhiều người bán khống mua vào cổ phiếu để đóng vị thế của họ.
Dưới đây là một ví dụ về bán non sử dụng US 500 (S&P 500):
Tham khảo thêm:
- Đầu tư cổ tức: đầu tư cổ phiếu chia cổ tức như thế nào
- Cổ phiếu EV Lucid: đã tăng 165% trong sáu tháng, có còn đáng mua?
• Cổ phiếu không thể vay được – Ở các thị trường đang giảm mạnh, ngay cả những cổ phiếu có tính thanh khoản cao nhất cũng có thể trở nên không thể vay được và điều đó ngăn cản mở mới bất kỳ vị thế bán khống nào. Các trader cần ghi nhớ điều này nhưng cũng không nên vì điều này mà nhập cuộc vội vàng.
Bán khống cổ phiếu: Những điều quan trọng cần nhớ
Bán khống cổ phiếu đã trở nên dễ dàng hơn rất nhiều nhờ những tiến bộ trong công nghệ. Nó cũng đã trở thành một trong bộ các kỹ năng của trader. Tuy nhiên, không giống như thị trường forex, các trader chứng khoán phải đối mặt với một vấn đề riêng biệt đó là khả năng cổ phiếu không thể vay được khiến họ không thể thực hiện bất kỳ giao dịch bán khống cổ phiếu nào. Các trader chỉ nên bắt đầu giao dịch bán khống sau khi thực hiện các phân tích kỹ thuật và/ hoặc cơ bản cần thiết trong khi tuân thủ các nguyên tắc quản lý rủi ro phù hợp.
Xin nhắc lại, 5 điều cần lưu ý hàng đầu khi bán khống cổ phiếu là:
1. Sử dụng một sàn môi giới hợp pháp: Cân nhắc sử dụng một sàn môi giới có uy tín và được quản lý chặt chẽ khi bán khống cổ phiếu.
2. Xu hướng: Trong trường hợp xu hướng giảm giá không được thiết lập rõ ràng, các tader nên đặt lệnh “entry order” (lệch vào giao dịch tại một mức giá định trước) ở mức giá có lợi và chờ giá thị trường di chuyển đến điểm giá đó. Điểm giá có lợi có thể xảy đến rất nhanh đặc biệt nếu có thông tin tiêu cực bị lan truyền. Trong các thị trường biến động nhanh như vậy, các trader có thể bỏ lỡ mức giá mua vào có lợi khi rời khỏi màn hình giao dịch và các lệnh này có thể giúp ích.
3. Tính thanh khoản/ Nguồn vay: Cần xem xét cổ phiếu đó có được giao dịch trên một sàn giao dịch lớn với số lượng cổ phiếu lành mạnh được trao đổi hàng ngàyhay không, hay nói cách khác cổ phiếu đó có phải là cổ phiếu tự do chuyển nhượng (free-float) hay không. Các cổ phiếu có tính thanh khoản cao hơn có xu hướng được chuyển thành nhiều khoản vay hơn để cung cấp cho người bán khống và có tính linh hoạt cao hơn để bán khống.
4. Phí vay: Ngoài khoản phí cấp vốn qua đêm đối với các vị thế mở được giữ qua đêm, trader tham gia bán khống thường chịu thêm khoản ‘phí vay’ áp dụng cho các vị thế bán khống. Tốt hơn hết, hãy hỏi sàn môi giới của bạn về khoản phí như vậy trước khi thực hiện giao dịch.
5. Quản lý rủi ro: Về mặt lý thuyết, các giao dịch bán khống có mức lỗ không giới hạn với lợi nhuận hạn chế (vì giá chỉ có thể giảm xuống 0), do đó các trader cần tận dụng các điểm cắt lỗ và giới hạn lợi nhuận để khắc phục tỉ lệ rủi ro lợi nhuận sai lệch này.
Các câu hỏi thường gặp về bán khống
Đâu là những cổ phiếu hàng đầu để bán khống?
Các cổ phiếu khác nhau có tính hấp dẫn khách nhau đối với người bán khống tùy theo ngành và lĩnh vực. Do đó, không có cổ phiếu nào cụ thể mà các trader nên nhắm tới để giao dịch bán khống. Người bán khống thường áp dụng một số kỹ thuật phân tích – chủ yếu về bản chất – xem xét tỷ lệ doanh thu và nợ trên vốn chủ sở hữu và cả các khía cạnh khác của doanh nghiệp như cơ cấu quản trị công ty và tầm cỡ của ban lãnh đạo cấp cao để quyết định xem có chọn cổ phiếu công ty đó hay không.
Tất cả các chỉ số chứng khoán chính có thể được xem trên các trang chỉ số chứng khoán.
Bạn có thể bán khống cổ phiếu trong bao lâu?
Không có giới hạn về khoảng thời gian mà các trader có thể nắm giữ các vị thế mua. Điều này là do cổ phiếu được sở hữu hoàn toàn và không liên quan đến việc mượn cổ phiếu của người khác. Mặt khác, bán khống cổ phiếu liên quan đến việc đi vay cổ phiếu mà sàn môi giới có thể thu hồi bất cứ lúc nào. Không có khoảng thời gian nhất định mà các trader thường có thể giữ một giao dịch bán khống mà điều này sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào điều kiện thị trường tại thời điểm đó và khi nào người sở hữu cổ phiếu muốn thanh lý chính những cổ phiếu đó.
