Sàn phi tập trung là gì? Ưu – nhược điểm của sàn DEX

Sàn phi tập trung (DEX) dần trở nên phổ biến nhờ vào các ưu điểm nổi bật. Hình thức sàn giao dịch này mang đến sự tiện lợi cho nhà đầu tư toàn cầu. Đồng thời cải thiện được những hạn chế của sàn giao dịch tập trung truyền thống. Tìm hiểu cụ thể hơn về DEX, bài viết sau từ Topdanhgiasan sẽ cập nhật chi tiết cho bạn.

1. Sàn phi tập trung là gì?

Sàn giao dịch phi tập trung (DEX – Decentralized Exchange) được biết đến là thị trường giao dịch không thông qua trung gian. Việc lưu trữ và quản lý tài sản của nhà đầu tư với DEX sẽ được thực hiện trực tiếp.

Giao dịch phi tập trung sẽ trao quyền kiểm soát tài sản, cũng như giao dịch trực tiếp cho trader. Những nhà đầu tư sẽ tiến hành mua bán, trao đổi ngang hàng với nhau. Các điểm trung gian hoàn toàn được loại bỏ.

2. Một số mô hình sàn DEX phổ biến

Hiện nay trên thị trường, có nhiều dạng mô hình sàn giao dịch phi tập trung phổ biến. Tiêu biểu như:

• On-Chain orderbooks: Còn được gọi là mô hình sổ lệnh trên chuỗi. Tất cả giao dịch sẽ được ghi vào hệ thống blockchain. Hình thức này có thể khiến trade mất nhiều phí và tốn nhiều thời gian chờ đợi. Mô hình sổ lệnh trên chuỗi sử dụng phổ biến khi giao dịch Crypto.
• Off-Chain orderbooks: Còn được gọi là mô hình sổ lệnh ngoài chuỗi. Lệnh có thể lưu trên máy chủ tập trung, thay thế cho việc ghi vào blockchain. Off-Chain vẫn đảm bảo quyền lợi và tính kiểm soát cho trader. Hơn nữa, mô hình DEX này tối ưu hơn về chi phí và tốc độ xử lý.
• Automated Market Makers (AMM): Sàn phi tập trung theo AMM được tận dụng theo những smart contract. Từ đó tạo ra các nhóm có tính chất tự động thanh khoản khi trader giao dịch. Mô hình giao dịch phi tập trung này tương đối thân thiện.
• Proactive Market Maker (PMM): Mô hình DEX này nổi bật với ưu thế ổn định giá và giúp giảm tỷ lệ trượt giá. Do đó, nhà đầu tư có thể hạn chế tình trạng rủi ro khi giao dịch.

3. Phân biệt sàn phi tập trung và sàn tập trung

Sàn phi tập trung và sàn tập trung sẽ được phân biệt dựa vào một số tiêu chí như sau:

4. Ưu và nhược điểm của sàn phi tập trung DEX

Sàn phi tập trung DEX mang một số ưu điểm và nhược điểm như sau:

Ưu điểm của giao dịch phi tập trung DEX

• Giao dịch không cần xác minh danh tính: Trader có thể giao dịch ẩn danh. Chỉ cần mở ví tiền và không phải cung cấp thêm thông tin cá nhân nào, bạn đã có thể giao dịch.
• Hạn chế thấp nhất tình trạng rủi ro: Tránh được tình trạng tấn công của hacker. Đồng thời không phải lo lắng nhà môi giới gian lận, can thiệp vào giao dịch.
• Chủ động kiểm soát tài sản và các giao dịch: Quyền kiểm soát hoàn toàn nằm trong tay nhà đầu tư. Giao dịch với sàn DEX đảm bảo tính minh bạch cao.
• Khả năng ẩn danh: Giao dịch không cần xác minh danh tính, không bị kiểm soát từ luật pháp sở tại và không lo việc mất cắp thông tin hay tài sản.
• Khả năng bảo mật: Tính bảo mật rất cao. Điều này được so sánh nổi bật hơn với sàn tập trung truyền thống. Sàn phi tập trung DEX hoạt động dựa vào những chuỗi hệ thống tiên tiến.
• Được lựa chọn nhiều token: Đa dạng về các loại token. Mang đến cho nhà đầu tư nhiều sự lựa chọn hơn các sàn CEX. Từ đó giúp mở ra nhiều cơ hội giao dịch tiềm năng và thu về nguồn lợi nhuận ưu việt.

Nhược điểm của sàn phi tập trung DEX

• Thanh khoản khá yếu: Khả năng thanh khoản của các sàn phi tập trung DEX chưa cao. Điều này hạn chế lớn so với dạng sàn CEX. Vì vậy không ít nhà đầu tư chưa được hài lòng và từ chối chọn giao dịch.
• Có độ trễ giao dịch cao: Thời gian giao dịch chậm, dẫn đến độ trễ cao cũng là một hạn chế lớn của DEX. Bởi vì việc thực hiện lệnh on-chain trên blockchain phải phải thông qua xác nhận của nodes. Nhưng nếu các mô hình DEX ở dạng quy mô càng lớn thì độ trễ sẽ càng được thu hẹp.
• Phí giao dịch chưa tối ưu: Một số giao dịch cũng có phí thấp. Nhưng phần lớn giao dịch với DEX, trader phải mất phí nhiều hơn. Điều này một phần là do hệ thống và tình trạng xử lý của mạng giao dịch.
• Không hỗ trợ giao dịch đồng fiat: Với sàn phi tập trung, đồng fiat không khả dụng. Bạn không thể đổi giữa fiat với các đồng crypto khác. Do đó, giao dịch với đồng tiền này sẽ không thành công.
• Độ thân thiện ở mức trung bình: Giao dịch với sàn DEX đòi hỏi trader phải có kinh nghiệm và kỹ năng. Vì vậy, việc chọn thực hiện với mô hình này khá kén người dùng. Một số nhà đầu tư đánh giá mức độ thân thiện và trải nghiệm người dùng không được tốt.

5. Tham khảo một số sàn DEX uy tín hiện nay

Dưới đây là gợi ý về các sàn phi tập trung DEX uy tín cao, phù hợp cho trader tham khảo lựa chọn:

Sàn Uniswap

• Dựa trên mô hình tạo lập thị trường tự động Automated Market Makers.
• Sàn phi tập trung này vận hành dựa trên hệ thống chuỗi blockchain của Ethereum.
• Các token tiêu chuẩn ERC-20 được cung cấp cho nhà đầu tư sử dụng.
• Phiên bản mới nhất Uniswap V3 được đánh giá giúp giảm thiểu phí gas rất đáng kể.
• Uniswap V3 cũng được cải thiện tốt về tình trạng giảm giá và rủi ro trượt giá so với phiên bản V2.

Sàn 1Inch

• Là ứng dụng DEX Aggregator xây dựng dựa trên nền tảng của Ethereum.
• Hỗ trợ đồng thời trên cả 3 mạng lưới là Ethereum, Polygon và Binance Smart Chain.
• Giúp nhà đầu tư tiết kiệm chi phí giao dịch nhờ sử dụng Chi Gastoken (CHI).
• Bản nâng cấp Fusion giúp giao dịch hoán đổi trở nên hiệu quả và an toàn hơn.
• Tương lai được đánh giá là một trong những sàn phi tập trung DEX có độ phát triển mạnh mẽ.

Sàn Pancakeswap

• Là sàn DEX xây dựng theo mô hình tạo lập thị trường tự động AMM.
• Nhà đầu tư được cung cấp các token tiêu chuẩn BEP20 dựa trên blockchain Binance.
• Khả năng tìm kiếm lợi nhuận cho trader nhờ vào việc tạo thanh khoản, staking và farm.
• Phí giao dịch ở mức tương đối nhờ vào hoạt động trên BSC.
• Tốc độ xử lý giao dịch cũng được đánh giá tốt hơn rất nhiều.

6. Kết luận

Trên đây là các thông tin tìm hiểu về sàn phi tập trung DEX. Thông qua việc phân biệt sàn phi tập trung và sàn tập trung, bạn có thể lưu ý một số điểm cho mình. Cũng như biết được những gợi ý sàn DEX uy tín, nên lựa chọn giao dịch hiện nay.